مطالعه نقش‌مایه‌های هندسی در سفالینه‌های دوران میانی اسلام

Authors

Abstract:

آثار هنری ایران،از جنبه‌های گوناگون همواره مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته ‌است. سفالینه‌های منقوش از دیرباز به عنوان نمادی از هنر ماندگار انسان، مطرح بوده است. از گذشته تا به حال به‌کارگیری هنرهای تزیینی به‌ویژه نقوش هندسی در تزیینات معماری، سفالگری و... امری رایج بوده است. نقوش سفالینه‌ها که بسیاری از آنها با نقش‌مایه‌های هندسی پرداخته شده‌اند، همواره بیانگر دیدگاه‌ها، مفاهیم نمادین و ارتباطات فرهنگی جوامع در ادوار مختلف بوده است. در هنر متعالی اسلامی هندسه جایگاه والایی دارد چراکه اشکال آن می‌توانست بصورت غیرمستقیم تجلی‌گاه مفاهیم اسلامی باشد. در واقع این عامل سبب ایجادپیوندی عمیق میان عرصه‌های مختلف هنری ازجمله هنر سفالگری و علم هندسه شد. پژوهش پیش‌رو در نظر دارد با مطالعه، بررسی و تحلیل عناصر بصری نقش‌مایه‌های هندسی سفالینه‌های دوران میانی اسلامی، به چگونگی ساختار هندسی این نقوش دست یابد. این پژوهش با استفاده از مطالعه داده‌های بصری نمونه نقوش موجود در سفالینه‌های‌ مجموعه‌های هنری و همچنین یافته‌اندوزی منابع کتابخانه‌ای صورت پذیرفته‌است. نتایج مطالعات حاکی از آن است که نقوش هندسی به‌کار رفته بر روی سفالینه‌های این مجموعه‌ها، نشانگر استفاده از تنوع و دقت در نظم هندسی و نمادپردازی در آنها بوده و طرح این نقوش نیز، با علوم ریاضی و مثلثات قابل ارزیابی‌ است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بنادر ایرانی خلیج فارس در قرون میانی اسلام

ایالت­های جنوبی ایران به سبب واقع شدن در حاشیه خلیج فارس، در طی قرون متمادی اهمیت بسیاری در ابعاد سیاسی، اجتماعی و اقتصادی منطقه داشته­اند و بنادر آنها در سده­های پیشین، به ویژه سده­های چهارم و پنجم هجری، از مراکز مهم و عمده کشتی­رانی و تجارت دریایی ایرانیان به شمار می­رفته­اند. مهروبان، شینیز، جنّابه، سیراف و بنادر و لنگرگاه­های کوچک و بزرگ دیگر، از آن جمله­اند. در این میان، سیراف به سبب موقعیت...

full text

تحول معرفت‌شناختی کلام امامیّه در دوران میانی و نقش ابن‌سینا در آن

ابن‌سینا بر متکلمان شیعه و سنّی از مهم‌ترین مباحث مطرح در ابن‌سینا‌پژوهی و کلام‌پژوهی است. یکی از پیامدهای گسترش فکر فلسفی ابن‌سینا در دوران میانی، تکوین مکتب کلام فلسفی در میان اهل سنت به‌همت فخر رازی و نزد امامیه به دست نصیر الدین طوسی بود. ورود آموزه‌های فلسفی ابن‌سینا به مجادله‌های کلامی، سبب تحولاتی شگرف در نحوۀ پرداخت متکلمان امامی به مسائل مختلف کلامی ‌شد. در مقالۀ حاضر با مقایسۀ مباحث مع...

full text

سابقه وساختار پوشش زنان از دوران ایران باستان تا اسلام

این مقاله به معرفی وضعیَت پوشش و سیر تحول این جریان ازدورۀ باستان تا دورۀ اسلام پرداخته بود. با بررسی متون دینی اعم از تورات،انجیل و بررسی قوانین مدنی درجوامع قبل از اسلام مانند ایران و... که تابع متون مقدس بوده اند ومطالعه پیرامون تاریخ وساختار پوشش در این ادوار وادیان می رساند که پوشش یک فضیلت اخلاقی و انسانی در تمدنهای بشری به حساب می آمده و افرادجامعه خود را مُقیَد به آن می دانسته و انحراف از ...

full text

بررسی سیستم هایی با آمار میانی، رهیافت ترمودینامیک هندسی

در این رساله با استفاده تز ترمودینامیک هندسی به بررسی سیستم هایی با آمار میانی پرداخته ایم. با استفاده از کمیتی موسوم به انحنای ترمودینامیکی، رفتارهای ترمودینامیکی سیستم هایی مانند گاز ایده ال با آمار کسری طرد هالدن، آمار کسری جنتیل، پلی کروناکوس، آمار کسری ناآبلی و نیز گازهای بوزونی و فرمیونی دگرگون را بررسی می کنیم و اطلاعاتی از برهمکنش آماری این سیستم ها در دمای بالا و پایین به دست خواهیم آو...

15 صفحه اول

گونه شناسی هندسی فرم ستونهای سنگی در بناهای عمومی ایرانی پس از اسلام

Columns are structural elements that transfer the vertical forces from beams and vaults. They have undergone major changes in terms of form in the course of time. The formal analysis of different parts of columns may reveal valuable geometric information about them. Recognizing the geometric forms of stone columns can be one of the proper strategies for restoring these valuable elements. The si...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 22  issue 4

pages  87- 100

publication date 2017-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023